Μέρος 28

Αφ' ού εις διάστημα τριών ημερών έγεινεν η αναγκαία ετοιμασία,

επήγεν ο Καραϊσκάκης μόνος του εις Φαληρέα και επροσδιόρισε τας

θέσεις, όπου έπρεπε να κατασκευασθώσι τα οχυρώματα, κατέστησεν

επιστάτην τον Μακρυγιάννην, διέταξε ποία σώματα να

τοποθετηθώσιν εις έκαστον οχύρωμα και τους επαρακίνησεν

επιμόνως να εργασθώσι δι' όλης της νυκτός, ώστε το πρωί να

ευρεθώσιν έτοιμα και καλώς ασφαλισμένα τα οχυρώματα. Μετέβη

μετά τούτο εις Κερατζίνι και λαβών τον Βάσον ομού με τα

διωρισμένα σώματα, επήγε διά νυκτός και κατεσκεύασε δύω δυνατά

οχυρώματα, περιγυρισμένα με τάφρον και έχοντα υπογείους

οικίσκους, εις τους οποίους να προφυλάττωνται οι στρατιώται από

τας βολάς των εχθρικών κανονίων. Ο σκοπός του αρχηγού ήτον να

εμποδίση τους περί τον Φαληρέα εχθρούς του να συγκοινωνώσι με

το λοιπόν στρατόπεδον του Κιουταχή. Μη διακρίνων καθαρά τον

τόπον διά το βαθύ της νυκτός σκότος, ενόμισεν ότι επλησίασεν

αρκετά εις τα άλλα οχυρώματα τα ανεγερθέντα από τους εις

Φαληρέα Έλληνας, ώστε να αποκλεισθώσιν οι εχθροί· πλην ηπατήθη,

και το πρωί την ερχομένην ημέραν είδε το λάθος.

Μεταξύ των προμαχώνων των ανεγερθέντων από τους εις Φαληρέα

Έλληνας και από τους περί τον Καραϊσκάκην έμεινε κενόν

διάστημα, όθεν ηδύναντο να διαβαίνωσιν οι εχθροί και να

συγκοινωνώσι με το λοιπόν στρατόπεδον χωρίς βλάβην των. Ο

Καραϊσκάκης επιθυμών να ωφεληθή καν κατ' άλλον τρόπον από το

λάθος τούτο, διώρισεν έν σώμα Ελλήνων να ενεδρεύση κεκρυμμένον

όπισθεν των εις το κενόν τούτο διάστημα διεσπαρμένων πετρών. Οι

Τούρκοι νομίζοντες ελευθέραν την διάβασιν, εκίνησαν προς το

άλλο στρατόπεδον, όπου κατ' εκείνην την εποχήν ήτον και ο ίδιος

Κιουταχής, αλλ' αντικρουσθέντες από τους ενεδρεύοντας

εμποδίσθησαν ικανήν ώραν, τελευταίον όμως διέβησαν βιάσαντες

τους ενεδρεύοντας ν' αφήσωσι την οποίαν εφύλαττον διάβασιν. Από

το περιστατικόν τούτο εννόησεν ο Κιουταχής και το λάθος των

Ελλήνων και τον κίνδυνον εις τον οποίον ήθελεν εκτεθή το κατά

τον Φαληρέα στράτευμά του, εάν δεν ήθελε βοηθηθή από τούτο το

λάθος. Απεφάσισε λοιπόν να κάμη όσον τάχος την διόρθωσιν, και

διά τούτο όλην εκείνην την ημέραν ενησχολείτο εις ετοιμασίαν.

Τας ετοιμασίας ταύτας παρατηρήσαντες οι εις το Μετόχιον Έλληνες

και εννοήσαντες τον σκοπόν, έπεμψαν είδησιν και εις τον Βάσον,

παρακινούντες τον να πέμψη την ερχομένην νύκτα ικανόν σώμα

στρατιωτών εις νυκτερινήν φυλακήν αντί των ολίγων στρατιωτών,

τους οποίους εσυνείθιζε να πέμπη προλαβόντως. Αλλ' αυτός δεν

έπραξε κατά την παραγγελίαν. Την νύκτα λοιπόν δύω περίπου

χιλιάδες Τούρκοι, εφωδιασμένοι με διάφορα εργαλεία, εστάλησαν

από τον Κιουταχήν διά να κατασκευάσωσι προμαχώνα εις τον τόπον,

τον οποίον είχον αφήσει κενόν οι Έλληνες. Άμα έφθασαν εκεί

εδίωξαν την παρά του Βάσου διωρισμένην ολιγάνθρωπον φυλακήν και

ήρχισαν να καταβάλλωσι τα θεμέλια του οχυρώματός των.

Αμέσως ειδοποιήθη ο Καραϊσκάκης το εχθρικόν τούτο κίνημα, και

την αυτήν στιγμήν διαβάς από τα πλησιέστερα οχυρώματα, έλαβε

μαζύ του μερικούς στρατιώτας καί τινας των αξιωματικών και

μετέβη όπου ήτον ο Βάσος, τον οποίον αφ' ού επέπληξεν αυστηρά,

τον διέταξε να λάβη όλους τους συν αυτώ και να ακολουθήση

κατόπι του. Συγκροτήσας ούτως έν σώμα ικανόν, ώρμησε κατά των

Τούρκων, προς τους οποίους εφώναξε μάλιστα ο ίδιος, ότι

πηγαίνει αυτοπροσώπως. Οι Τούρκοι αντέστησαν εις την ορμήν των

Ελλήνων, και βλέποντες αυτούς καθαρώς εις το φως της Σελήνης

(διότι ήτον πανσέληνος) τους αντέκρουσαν με επιμονήν, ώστε

εκινδύνευσε και ο ίδιος αρχηγός. Αλλά τελευταίον οι Έλληνες

εφορμήσαντες με ανδρίαν ηνάγκασαν τους εχθρούς να αποσυρθώσιν·

έμειναν μόνον ολιγώτατοι εις το νεοκατασκευασθέν εκ του

προχείρου οχύρωμα, οι οποίοι και αντιπολεμούντες επλήγωσαν

τινάς των Ελλήνων, τους πλησιάσαντας περισσότερον. Η άγνοια του

αριθμού των διαμεινάντων εχθρών και η είδησις των πληγωθέντων

έκαμε τους Έλληνας να οπισθοδρομήσωσι, και ούτως απέτυχε το

κίνημα.

Ο Καραϊσκάκης πνέων όλος αγανάκτησιν, επιστρέφει εις το οχύρωμα

του Βάσου και αφ' ού ωνείδισεν αυτόν με πολλήν σκληρότητα, του

επρόσθεσεν ότι την ιδίαν νύκτα ή πρέπει με τους μετ' αυτού να

διώξωσι τον εχθρόν από την θέσιν ταύτην, ή θέλει τους

αποκαταστήσει όνειδος του στρατεύματος (44). Φιλοτιμούμενοι

ούτοι να διορθώσωσι το σφάλμα των, επιπίπτουν εκ νέου κατά των

εχθρών και κατορθώνουν να τους τρέψωσιν εις φυγήν. Αλλ' εις

τούτο το μεταξύ φονεύεται ο σαλπιγκτής και είς αξιωματικός και

πληγώνονται και μερικοί στρατιώται. Τούτο το συμβάν, ενώ

εβράδυνε την ορμήν των Ελλήνων, εμψύχωσε τους εχθρούς, ώστε

αντέστησαν θαρραλέως και επέμειναν εις το οχύρωμά των, το

οποίον ήδη είχον επισκευάσει καλήτερον. Η αποτυχία αύτη

ελύπησε μεγάλως τον αρχηγόν, το περισσότερον διότι από μικρόν

λάθος υστερήθη μέγα αποτέλεσμα και διότι έβλεπεν ότι όχι μόνον

δεν ηδύνατο να επιτύχη τον σκοπόν του με μόνας τας οποίας είχε

δυνάμεις, αλλ' ότι έπρεπε και να κινδυνεύση διά να βασταχθή εις

τας θέσεις του. Απεφάσισε δε να μην κάμη κανέν νέον κίνημα,

αλλά να εξασφαλίζηται εις τας θέσεις του έως να λάβη νέας

δυνάμεις.

Δεν επέρασαν όμως πολλαί ημέραι και έφθασεν εις το στρατόπεδον

ο Ιωάννης Θ. Κολοκοτρώνης, οι Πετμεζαίοι, ο Χ. Σισίνης και

άλλοι με δύω περίπου χιλιάδας στράτευμα. Ο Καραϊσκάκης

αγανακτημένος από την παρελθούσαν αποτυχίαν, είχε μεγάλην

επιθυμίαν να πράξη κανέν σημαντικόν έργον προς βλάβην του

εχθρού. Επειδή δε ηυξήνθησαν ικανώς αι δυνάμεις του, ενόμισεν

ότι ήτο πλέον αρμόδιος εις τούτο καιρός. Όθεν μίαν ημέραν περί

την ανατολήν του ηλίου λαμβάνει όλον το ιππικόν και ολίγους

πεζούς και διευθύνεται προς τον ελαιώνα. Ο Κιουταχής, όστις

εφοβείτο και υπώπτευεν απ' όλα τα κινήματα του Καραϊσκάκη, είχε

πάντοτε ετοίμην μίαν δύναμιν από τριακοσίους ιππείς και χιλίους

πεζούς διά να κινήται αμέσως εις την προσταγήν του. Την δύναμιν

ταύτην διεύθυνεν αμέσως κατά του Καραϊσκάκη· την διώρισε δε να

προσπαθήση να διακόψη τον Καραϊσκάκην από το στρατόπεδόν του

πιάνουσα τον δρόμον, όθεν έμελλε να επιστρέψη. Το κίνημα τούτο

εννοήσας αμέσως ο Καραϊσκάκης απεσύρθη με ταχύτητα εις το

στρατόπεδον, αφήσας εις ενέδραν τους μετ' αυτού πεζούς. Όταν οι

εχθροί επλησίασαν, οι ενεδρεύοντες επυροβόλησαν αλλ' οι Τούρκοι

επιπεσόντες εις αυτούς και πεζοί και ιππείς τους έτρεψαν εις

φυγήν και τους ηνάγκασαν ν' αποσυρθώσι προς τον πλησίον λόφον·

έπειτα έδραμον κατά του Ελληνικού ιππικού. Ιδόντες το κίνημα

τούτο οι εις το Μετόχιον Έλληνες και υποπτεύσαντες έδραμον εις

βοήθειαν των οικείων των. Αλλ' έως ούτοι να φθάσωσιν, οι

Τούρκοι είχον ήδη συλλάβει ζώντα τον σεϊταρήν (τυμπανιστήν) του

ιππικού. Όταν δε έφθασαν, απέκρουσαν την ορμήν των εχθρών, και

η μάχη ήλθεν εις ισορροπίαν. Η στιγμιαία όμως τροπή των

ενεδρευσάντων Ελλήνων έκαμε να δράμωσιν εις το πεδίον της μάχης

όλοι οι μετά του I. Θ. Κολοκοτρώνη και άλλοι από τα πλησίον

οχυρώματα, ώστε εσυσσωματώθησαν έως δύω χιλιάδες. Ο Καραϊσκάκης

ευρεθείς περικυκλωμένος από τοσαύτην δύναμιν και επιθυμών να

μην επιστρέψη εις το στρατόπεδον άπρακτος, ενεθάρρυνε τους

Έλληνας και παρακινών ονομαστί τους σημαντικωτέρους τους

διορίζει να εφορμήσωσι κατά των εχθρών. Υπήκουσαν αμέσως εις

την φωνήν του αρχηγού και εφορμήσαντες έτρεψαν εις φυγήν όλην

την εχθρικήν δύναμιν και ακολουθούσαν διώκοντες, έως ου οι

Τούρκοι απεσύρθησαν ωθούντες αλλήλους και εσυσσωρεύθησαν εις έν

κοίλωμα το οποίον τους επροφύλαττεν από τα πυροβόλα των

Ελλήνων· επροσπάθησαν να οχυρωθώσιν εις τούτο το μέρος, αλλ' οι

Έλληνες εφορμήσαντες τους εξέβαλον και τους διεσκόρπισαν, και

οι μεν ιππείς διευθύνθησαν εις την προς Αθήνας πεδιάδα, οι δε

πεζοί εις έν των γειτνιαζόντων οχυρωμάτων. Ο Κιουταχής λέγουν

ότι απεκεφάλισε δύω από τους αξιωματικούς των ντελήδων

πρωταιτίους τρόπον τινά της φυγής. Του εφάνη δε παράδοξον να

καταδιώκωνται από τόσον ολιγάριθμον ιππικόν Ελληνικόν

τριακόσιοι περίπου ιππείς Οθωμανοί.